Ինչպես փոխանցում է Zinvor.info-ն՝ 2020 թվականի սեպտեմբերի 27-ին սկսված ադրբեջանական բանակի հակահարձակողական գործողությունները ավարտվեցին 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ին։

Ադրբեջանական բանակը Հայրենական պատերազմի 44 օրվա ընթացքում օկուպացիայից ազատագրեց ավելի քան 300 բնակավայրեր, ինչպես նաև Աղդերեի, Մուրովդաղի և Զանգիլանի ուղղությամբ ռազմավարական կարևոր բարձունքներ։

Նոյեմբերի 8-ին Շուշան օկուպացիայից ազատագրվելուց հետո՝ Հայաստանը, գիտակցելով պատերազմում իր պարտությունը՝ ստիպված եղավ ստորագրել կապիտուլյացիայի մասին ակտը։

Նոյեմբերի 10-ին Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի, Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի և Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի միջև ստորագրվեց հայտարարություն։

Համաձայն հայտարարության 2-րդ կետի՝ Աղդամ քաղաքը և Աղդամի շրջանի օկուպացված մասը Ադրբեջանի Հանրապետությանը վերադարձվեց 2020 թվականի նոյեմբերի 20-ին, դրանով վերջ դրվեց Աղդամի 27 ամյա օկուպացիային։

Հայտարարության 6-րդ կետի համաձայն՝ 2020 թվականի նոյեմբերի 25-ին օկուպացիայից ազատագրվեց Քելբաջարի շրջանը, իսկ դեկտեմբերի 1-ին՝ Լաչինի շրջանը։ Ադրբեջանը առանց կորուստների հասավ Աղդամի, ինչպես նաև Քելբաջարի և Լաչինի շրջանները ազատագրմանը։

2020 թվականի նոյեմբերի 20-ին Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը Աղդամի շրջանի ազատագրման առթիվ ուղերձով դիմեց ժողովրդին։ Իր ուղերձում նախագահը նշեց, որ օկուպացիայից Աղդամի շրջանի ազատագրումը հնարավոր դարձավ նոյեմբերի 10-ին ստորագրված եռակողմ հայտարարության արդյունքում։

Աղդամի ազատագրումը անվանելով պատմական իրադարձություն՝ պետության ղեկավարը նշեց, որ շրջանի 73 տոկոսը 27 տարի գտնվում էր օկուպացիայի տակ։

Նշենք, որ ի պատիվ Աղդամի օկուպացիայից ազատագրմանը Ադրբեջանի Հանրապետությունում սահմանվել է «Աղդամի ազատագրման համար» մեդալ։ Նախագահ Իլհամ Ալիևի կարգադրությամբ, Աղդամի շրջանը օկուպացիայից ազատագրելու համար մարտական գործողություններին մասնակցած, մարտերում անձնական արիություն և խիզախություն դրսևորած զինծառայողները պարգևատրվել են «Աղդամի ազատագրման համար» մեդալով։

Հիշեցնենք, որ Աղդամի շրջանը Հայաստանի զինված ուժերի կողմից օկուպացվել էր 1993 թվականի հուլիսի 23-ին։

Օկուպացիայի ժամանակաշրջանում Հայաստանը կողոպտել ու ավիրել է Աղդամը և շրջանի բնակավայրերը, պատմական, մշակութային, կրոնական հուշարձանները, գերեզմանները ջնջվել են հողի երեսից։